Қазақстанның қарқынды дамып келе жатқан қаржы нарығында "Lending and Finance Technologies" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі (бұдан әрі – LFT ЖШС) өзінің цифрлық несиелеуге бағытталған қызметімен ерекше орын алады. 2015 жылы құрылып, 2019 жылы қайта брендтелген бұл шағын қаржы ұйымы (ШҚҰ) банк қызметтерін толық пайдаланбайтын жеке тұлғалар мен шағын кәсіпорындарға жылдам әрі ыңғайлы микрокредиттер ұсынуға маманданған. Бүгінгі таңда LFT ЖШС Қазақстандағы жетекші ШҚҰ қатарына еніп, өз капиталын 50 миллион теңгеге дейін жеткізді және несие портфелі 5 миллиард теңгеден асты. Компанияның цифрлықға басымдық беретін бизнес моделі, әртараптандырылған өнімдері және қатаң несиелік баллдық әдістемесі оның нарықтағы позициясын нығайта түсуде.
"Lending and Finance Technologies" ЖШС: Қазақстандағы цифрлық несиелеудің жетекшісі
"Lending and Finance Technologies" ЖШС ресми түрде 2015 жылдың 17 тамызында Қостанай қаласының Әділет басқармасында тіркелген. Компанияның атауы 2019 жылдың 12 наурызында қазіргі түріне өзгертілді. Шағын қаржы қызметін жүзеге асыруға арналған №10.21.004 М лицензиясы 2021 жылдың 12 наурызында берілген. Компанияның жалғыз қатысушысы (құрылтайшысы) – Кобзева Людмила Николаевна, ол 100% жарғылық капиталға ие. Бастапқы жарғылық капитал 30 миллион теңге болса, 2020 жылдың 24 желтоқсанында 50 миллион теңгеге дейін ұлғайтылды. Директоры – И.А. Морева, ал бас бухгалтері – Е.Е. Кузьменко. Бас кеңсесі Қостанай қаласы, Амангелді көшесі, 46 мекенжайында орналасқан.
LFT ЖШС бүгінде 17 тіркелген филиалы және серіктес сауда нүктелері арқылы 200-ден астам қызмет көрсету нүктесі бар ұлттық желіге ие. Оның негізгі қызметі – Қазақстан Республикасының "Шағын қаржы қызметі туралы" Заңына сәйкес жеке тұлғалар мен шағын бизнеске микрокредиттер беру. Компанияның негізгі мақсатты аудиториясы – 18-65 жас аралығындағы банк қызметтерін жеткіліксіз пайдаланатын тұтынушылар және кепілсіз немесе несие тарихы жеткіліксіз шағын кәсіпкерлер. Клиенттердің шамамен 80%-ы қала тұрғындары. Қызметтерді тарату көп арналы жүйе арқылы жүзеге асырылады: мобильді қосымша, веб-сайт, байланыс орталығы және дәстүрлі филиалдар.
Ұсынылатын несие өнімдері және олардың шарттары
LFT ЖШС әртүрлі қажеттіліктерді қанағаттандыратын бірнеше несие өнімдерін ұсынады. Олардың әрқайсысының өзіндік шарттары мен ерекшеліктері бар:
- Онлайн микрокредит:
- Минималды сома: 10 000 теңге
- Максималды сома: 300 000 теңге
- Пайыздық мөлшерлеме: күніне 0.8-1.2%
- Несие мерзімі: 7-30 күн
- Жылдық тиімді пайыздық мөлшерлеме (ЖТПМ): 365-436%
- Комиссиялар: Алу комиссиясы 1-3%, кешіктірілген төлем үшін күніне 1%. Кепілсіз беріледі.
- Бөліп төлеу несиесі:
- Минималды сома: 100 000 теңге
- Максималды сома: 1 000 000 теңге
- Пайыздық мөлшерлеме: 18-24% (бірқалыпты)
- Несие мерзімі: 3-12 ай
- ЖТПМ: 18-28%
- Комиссиялар: Өңдеу үшін 2 000 теңге. Кепіл ретінде тұтыну тауарлары немесе көлік құжаты талап етіледі.
- Бизнес микрокредит:
- Минималды сома: 200 000 теңге
- Максималды сома: 2 000 000 теңге
- Пайыздық мөлшерлеме: 20-30% (бірқалыпты)
- Несие мерзімі: 6-24 ай
- ЖТПМ: 20-32%
- Комиссиялар: Алу комиссиясы 2%. Кепіл ретінде бизнес жабдықтары немесе жеке кепілдік талап етіледі.
- Ломбард несиесі:
- Минималды сома: 5 000 теңге
- Максималды сома: 500 000 теңге
- Пайыздық мөлшерлеме: күніне 1.5%
- Несие мерзімі: 7-90 күн
- ЖТПМ: 547-547%
- Комиссиялар: Кепіл ретінде бағалы заттар (зергерлік бұйымдар, электроника) алынады.
Барлық көрсетілген шарттар LFT ЖШС мобильді қосымшасы мен веб-сайтындағы ақпаратқа сәйкес берілген. Әлеуетті қарыз алушылар несие алу алдында барлық шарттарды мұқият оқып, түсінуі қажет.
Өтінім беру, мобильді қосымша және реттеуші мәртебесі
LFT ЖШС-не несие алу үшін өтінім беру процесі барынша жеңілдетілген және цифрландырылған. Өтінімдерді мобильді қосымша (iOS/Android), веб-сайт порталы (dengiclick.kz) арқылы немесе филиалдардағы терминалдар мен байланыс орталығы арқылы беруге болады. Клиентті идентификациялау үшін ұлттық электрондық сәйкестендіру жүйесімен интеграция арқылы цифрлық сәйкестендіру жүргізіледі. Жеке куәлікті жүктеу және тірі адамның суретін түсіру арқылы тексеру жүзеге асады. Құжаттарды автоматты түрде талдау және қара тізімдерді тексеру де қарастырылған.
Компанияның несиелік баллдық жүйесі өзіндік меншікті үлгіге негізделген. Ол Ұлттық банктің несиелік тізілімі деректерін, қолданушының қосымшаны пайдалану және төлем тарихы сияқты мінез-құлық аналитикасын, сондай-ақ психометриялық шағын сауалнамаларды біріктіреді. Осы жүйенің арқасында стандартты микрокредиттер бойынша шешім 5 минуттан аз уақытта қабылданады. Несиелер банк аударымдары, Яндекс.Деньги немесе серіктес сауда нүктелерінен қолма-қол ақша алу арқылы беріледі. Төлемдерді қосымша ішінде, автоматты түрде шегеру, филиалдарда немесе серіктес терминалдар арқылы жүзеге асыруға болады. Төлем мерзімі 3 күнге кешіктірілген жағдайда автоматтандырылған SMS/IVR хабарламалары жіберіледі, ал 10 күннен асқанда менеджерлер жұмыс істейді. 60 күннен асқанда заңды өндіріп алу және кепілді сату рәсімдері басталуы мүмкін.
Мобильді қосымшаның ерекшеліктері мен қолданушы тәжірибесі
LFT ЖШС мобильді қосымшасы (iOS App Store-да 4.7/5 рейтингі, 50 мыңнан астам пікір; Android Google Play-де 4.5/5 рейтингі, 120 мыңнан астам пікір) жылдамдығымен және ыңғайлылығымен ерекшеленеді. Оның негізгі функцияларына жылдам несие ұсыныстарын алу, төлем кестесін басқару, достарды шақыру бонустары және қосымша ішіндегі қолдау чаты кіреді. Компанияның веб-сайтының ай сайынғы бірегей келушілер саны 200 мыңға жуық (SimilarWeb, 2025 ж. маусым), сондай-ақ Instagram, VKontakte және Telegram желілерінде 150 мыңнан астам оқырманы бар. LFT ЖШС-ның клиенттік базасы 2024 жылдың желтоқсанында 35 000-нан асты, олардың 54%-ы әйелдер, орташа жасы 34 жас. Клиенттердің 82%-ы қалаларда тұрады, бірақ ауылдық жерлерде де қызмет көрсету кеңейіп келеді.
Реттеуші мәртебесі және тұтынушыларды қорғау
LFT ЖШС Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің (ҚР ҚНРДА) бақылауында жұмыс істейді және №10.21.004 М лицензиясына ие. Ол Ұлттық банктің ШҚҰ үшін пруденциалдық стандарттарына бағынады. Қаржылық қылмыстарға қарсы күрес және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл (ҚҚСҚ/ТҚҚ) саясаты FATF ұсыныстарына сәйкес жүзеге асырылады. Тоқсан сайынғы сәйкестік аудиттері жетекші аудиторлық фирмалардың бірімен жүргізіледі. Тұтынушылардың деректері ҚР "Жеке деректер туралы" Заңына сәйкес қорғалған. Компанияға қатысты 2025 жылдың бірінші жартыжылдығына дейін елеулі реттеуші санкциялар немесе айыппұлдар тіркелмеген. Тұтынушыларды қорғау мақсатында барлық арналарда баға белгілеудің ашықтығы қамтамасыз етілген, несиені қайтару үшін 14 күндік "салқын кезең" және тұтынушылардың шағымдары үшін арнайы омбудсмен қызмет етеді.
Нарықтағы орны, бәсекелестер және қарыз алушыларға кеңестер
LFT ЖШС Қазақстанның шағын қаржы секторында маңызды орын алады. 2025 жылдың екінші тоқсанындағы жағдай бойынша, ол несие портфелі бойынша (6.4 миллиард теңге) үздік 15 ШҚҰ қатарына кіреді және активтерінің көлемі бойынша шағын қаржы нарығының 4% үлесін иемденеді. Негізгі бәсекелестері ретінде "Mogo Kazakhstan" ЖШС, "Smart Finance" ЖШС (Money Express бренді) және "Khan Bank" микрокредит бөлімшесін атауға болады. LFT ЖШС-нің ерекшелігі – дәстүрлі филиалдық бәсекелестерден айырмашылығы, жылдам цифрлық андеррайтинг, минималды қағазбастылықпен толықтай мобильді клиенттік жол және деректерге негізделген баллдық жүйе үшін телекоммуникациялық компаниялармен серіктестік. Компанияның өсу қарқыны жоғары: 2023-2024 жылдары несие беру көлемі жыл сайын 30% өсті. 2025 жылы кепілсіз тұтынушылық несиелеу сегментіне шығу және серіктестік арналары арқылы Қырғызстанға экспансиялау жоспарланған. Freedom Bank KZ-мен бірлескен несие өнімдері үшін интеграция және Beeline Kazakhstan-мен деректер алмасу келісімі сияқты стратегиялық серіктестіктер де оның дамуына ықпал етеді.
Тұтынушылардың пікірлері LFT ЖШС-нің жылдамдығын, комиссияларының ашықтығын және қолданудың жеңілдігін жоғары бағалайды. Дегенмен, микрокредиттердегі жоғары ЖТПМ (365%+) төлем қабілеттілігіне қатысты алаңдаушылық тудырады және банк аралық аударымдарда кейде кідірістер байқалады. Клиенттерге қызмет көрсету сапасы жоғары деңгейде: қазақ, орыс және ағылшын тілдерінде 24/7 чат қолдауы және бірінші жауап берудің орташа уақыты 2 минутты құрайды. Компанияның қаржылық көрсеткіштері де тұрақты: 2020 жылы жалпы активтері 8.2 миллиард теңге, несие портфелі 5.5 миллиард теңге, таза кірісі 1.9 миллиард теңге болды. Активтердің рентабельділігі (ROA) 5.03%, меншікті капиталдың рентабельділігі (ROE) 18.40% құрады. Қарыз портфелінің сапасы да жақсы, жұмыс істемейтін несиелердің үлесі 6.7% (сектор бойынша орташа көрсеткіш 7.4%).
Әлеуетті қарыз алушыларға арналған практикалық кеңестер
LFT ЖШС-нен несие алуды жоспарлап отырған қазақстандықтарға келесі кеңестерді ұсынамыз:
- Қажеттілікті бағалаңыз: Несие алу қажеттілігін мұқият талдаңыз. Шынымен де бұл несие қазір керек пе, әлде басқа шешімдер бар ма?
- Шарттарды мұқият оқыңыз: Несие шартындағы барлық тармақтарды, әсіресе пайыздық мөлшерлемелерді (күніне немесе жылдық), комиссияларды (алу, өңдеу, кешіктірілген төлем үшін) және ЖТПМ-ді түсінгеніңізге көз жеткізіңіз. Микрокредиттердің жоғары ЖТПМ-ін ескеру қажет.
- Төлем қабілеттілігіңізді бағалаңыз: Несиені уақытында қайтара алатыныңызға сенімді болыңыз. Төлем кестесін зерттеп, ай сайынғы немесе күндік төлемдердің бюджетіңізге сәйкес келетінін тексеріңіз.
- Бәсекелестермен салыстырыңыз: LFT ЖШС ұсынатын шарттарды Қазақстандағы басқа шағын қаржы ұйымдарының ұсыныстарымен салыстырыңыз. Ең тиімді нұсқаны таңдау үшін уақыт бөліңіз.
- Мобильді қосымшаны пайдаланыңыз: Компанияның мобильді қосымшасы төлемдерді басқаруға және қажетті ақпаратты алуға өте ыңғайлы. Оның функцияларын толық пайдалануды үйреніңіз.
- Кепілдік шарттарын түсініңіз: Егер сіз кепілді несие алсаңыз (мысалы, бөліп төлеу немесе ломбард несиесі), кепілдік ретінде ұсынылатын мүліктің шарттарын және оны қайтару процедурасын толық түсінгеніңізге көз жеткізіңіз.
- Қолдау қызметіне хабарласыңыз: Егер сұрақтарыңыз немесе түсініксіз жағдайлар болса, компанияның 24/7 қолдау қызметіне хабарласудан тартынбаңыз.
"Lending and Finance Technologies" ЖШС-нің мықты цифрлық инфрақұрылымы, сенімді несиелік баллдық жүйесі және стратегиялық серіктестіктері оның қарқынды дамуына ықпал етеді және Қазақстандағы жетекші шағын қаржы инноваторы ретіндегі позициясын нығайтады. Алайда, кез келген қаржылық өнім сияқты, оны да жауапкершілікпен және барлық шарттарды түсінгеннен кейін пайдалану маңызды.
